Vanaf 2024: aanpassing van het flexi-job systeem
De federale regering heeft een akkoord bereikt over de uitbreiding van het flexi-statuut naar twaalf nieuwe sectoren. Voor wie in het systeem actief is, komt er bovendien een sterkere sociale bescherming. Het nieuwe systeem van de flexi-jobs is in werking getreden vanaf 01/01/2024. Deze aanpassingen zijn bepaald in de Programmawet dat op 29/12 gepubliceerd werd in het Belgisch staatsblad.
Nieuwe sectoren vanaf 2024
Vanaf 1 januari 2024 komen er twaalf nieuwe sectoren bij waarin het uitvoeren van een flexi-job mogelijk is. Het gaat daarbij onder andere over de kinderopvang, het onderwijs, de voedingsindustrie en de autosector. Dit opent nieuwe perspectieven voor werknemers of gepensioneerden die op zoek zijn naar een extra inkomen en voor werkgevers die behoefte hebben aan flexibel personeel. Het betekent automatisch dat veel meer mensen zullen kunnen profiteren van de grote troeven van het flexi-jobsysteem.
Oplijsting van de sectoren waarbij een flexi-job reeds mogelijk was in 2023:
- Horeca - PC 302
- Zelfstandige kleinhandel - PC 201
- Bakkerijen - PSC 118.03 - RSZkengetal 058
- Warenhuizen - PC 312
- Kappersbedrijven en schoonheidszorgen - PC 314
- Zorgsector - PC 330 - Openbare instellingen of diensten in de sector gezondheidszorg met de NACE-code 86101, 86102, 86103, 86104, 86109, 86210, 86901, 86903, 86905,86906, 86909, 87101, 87109, 87301 of 87302.
- Sector van sport - PC 223
- Exploitatie van bioscoopzalen - PC 303.03
- Vermakelijkheidsbedrijven - PC 304
- Handel in voedingswaren - PC 119
- Bedienden uit de kleinhandel in voedingswaren - PC 202
- Middelgrote levensmiddelenbedrijven - PsC 202.01
- Grote kleinhandelszaken - PC 311
Oplijsting van de twaalf nieuwe sectoren vanaf 2024:
- Onderwijs - Het officieel onderwijs en het gesubsidieerd personeel van het door de gemeenschap gesubsidieerd vrij onderwijs
- Kinderopvang - PC 331 met als hoofdactiviteit kinderopvang (NACE 88.91)
- Publieke sport- en cultuursector (NACE 93.1 of 90)
- Busvervoer - PsC voor de autobussen en autocars (PC 140.01, werkgeverscategorie 085)
- Garagebedrijf - PC voor het garagebedrijf (PC 112, werkgeverscategorie 064)
- Eventsector - uitbreiding naar de ondernemingen die een hoofdactiviteit hebben in één van volgende NACE-codes: 90011, 90012, 90022, 90023, 90029, 90031, 90032, 90041, 90042, 82300, 93199, 77292, 77293, 77392, 77399 en 82300, 93199, 77292, 77293, 77392). De betrokken ondernemingen mogen enkel gebruik maken van flexi-jobs voor activiteiten die betrekking hebben op de organisatie van evenementen.
- Land- en tuinbouw en aannemers van land- en tuinbouwwerken en loonsproeiers - PC144, PC145 en PC132 (werkgeverscategorie 093 / 193 / 293 / 094 / 194 / 294 / 494 / 594) - Niet meer mogelijk sinds 01/04/2024 voor PC144 en PC145
- Rijscholen en opleidingscentra - Aanvullend paritair comité voor de bedienden en NACE-code 85.531 (PC 200, werkgeverscategorie 010 / 210)
- Begrafenisondernemers - PC 320 (enkel voor gelegenheidsmedewerkers)
- Binnenscheepvaart - PC 139
- Vastgoed - PC voor de voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden (PC 323, werkgeverscategorie 112 / 113 / 037)
- Verhuizers - PsC voor de verhuizing (PC 140.05, werkgeverscategorie 084)
- Voedingsindustrie: subsectoren van PC 118 (werkgeverscategorie 048 / 051 / 052 / 258 / 848)
- Industriële- en ambachtelijke bakkerijen, ambachtelijke banketbakkerijen, ambachtelijke roomijsfabrikanten en de consumptiesalons bij een ambachtelijke banketbakkerij (PSC 118.03)
- Brouwerijen en mouterijen (PSC 118.07)
- Drankennijverheid (PSC 118.08)
- Groentenijverheid (PSC 118.09)
- Vruchtennijverheid (PSC 118.10)
- Vleesnijverheid (PSC 118.11)
- Zuivelproducten (PSC 118.12)
- Chocoladefabrieken – suikerbakkerij (PSC 118.14)
- Aardappelverwerkende nijverheid (PSC 118.21)
- Aardappelschilbedrijven (PSC 118.22)
Opt-in / opt-out
In de genoemde sectoren hebben de sociale partners de mogelijkheid om, via een sectorale collectieve arbeidsovereenkomst (CAO), te beslissen of ze flexi-jobs al dan niet willen toelaten (het "opt-out principe"). In sectoren waar flexi-jobs momenteel al worden gebruikt, is er geen optie om ze uit te sluiten.
In andere sectoren die niet hierboven zijn genoemd, hebben de sociale partners daarentegen de mogelijkheid om, via een sectorale CAO, overeen te komen om flexi-jobs in te voeren (het "opt-in principe"). Hiermee kunnen ze beslissen of ze flexi-jobs willen implementeren in hun specifieke sector.
In sectoren onder regionale bevoegdheid is de invoering of uitsluiting van flexi-jobs afhankelijk van goedkeuring door de betrokken regionale overheid. De opt-in en opt-out worden geregeld via een koninklijk besluit dat alleen kan worden vastgesteld met unaniem advies van het relevante paritair (sub)comité, wat betekent dat alle betrokken partijen het erover eens moeten zijn voordat deze beslissing wordt genomen.
Uitgesloten functies
In elke situatie zijn de volgende taken uitgesloten van toepassing op een flexi-job:
- Artistieke, artistiek-technische en artistiek-ondersteunende functies die activiteiten omvatten zoals bepaald door de wet van 16 december 2022 ter instelling van de Kunstwerkcommissie en ter verbetering van de sociale bescherming van kunstwerkers.
- Functies die taken omvatten die behoren tot het materiële toepassingsgebied van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van gezondheidszorgberoepen (zorgfuncties).
Voordelen voor de werknemer
Het flexi-statuut biedt aanzienlijke voordelen voor loontrekkenden en voor gepensioneerden die op een flexibele basis nog een paar dagen per week willen blijven werken. Het systeem is fiscaal interessant, met een brutoloon dat gelijk is aan het nettoloon. Je betaalt als werknemer dus geen belastingen of sociale bijdragen. Daarnaast behoud je als flexi-jobber al je sociale rechten en ontvang je vakantiegeld.
Beperkingen en regels rond flexi-jobs
Minimumloon - maximumloon
Flexi-jobbers kunnen vanaf 2024 ook van de sectorale barema's genieten, met uitzondering van de horeca (PC 302). In de meeste gevallen zal het vastgelegde minimumloon bijgevolg hoger liggen dan de huidige 12,29 euro per uur (incl. vakantiegeld). Zie tabel met de zorgsector als voorbeeld.
Bovendien is er een vastgesteld maximumbedrag voor het flexiloon. Het flexiloon, incl. vergoedingen, premies en voordelen, mag niet hoger zijn dan 150% van het basisminimumloon (hierboven vermeld). Er kan een ander maximumbedrag worden vastgesteld indien een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) dit bepaalt.
Sector | Minimum flexi-loon | Flexi-loon incl. vakantiegeld (7,67%) |
Algemeen | € 11,41 | € 12,29 |
Zorgsector | € 14,57 | € 15,69 |
Fiscaal loonplafond
Wel komt er voor loontrekkenden een inkomensplafond van ongeveer 12.000 euro per jaar. Zij worden alleen belast van zodra dit plafond bereikt is. De inkomsten boven dat bedrag worden dus belast. Dit plafond voor flexi-jobinkomsten zal pas worden ingevoerd wanneer er een online tool beschikbaar is waarmee flexi-jobbers hun verdiende flexi-loon in real-time kunnen volgen gedurende het lopende inkomstenjaar. Hierdoor kunnen flexi-jobbers nagaan of het inkomensplafond dreigt overschreven te worden.
Voor wettelijk gepensioneerden, ouder dan 65 jaar is er geen inkomensplafond. Zij mogen dus bijverdienen via een flexi-job zonder limiet.
Om te voorkomen dat personen ervoor kiezen om met vervroegd wettelijk pensioen te gaan en vervolgens extra inkomsten te genereren via flexi-jobs, zijn er beperkingen ingesteld met betrekking tot de inkomsten. Vanaf 2025 geldt er voor vervroegd gepensioneerden een jaarloongrens dat ze per jaar bruto (inclusief vakantiegeld) mogen verdienen via flexi-jobs dat vastgesteld is op 7.668 euro. Van de huidige drempel van 9.850 euro bruto per jaar mag dus maximum 7.668 euro bruto bestaan uit inkomsten uit flexi-jobs.
Om ervoor te zorgen dat deze regeling wordt gehandhaafd en gecontroleerd, wordt er een systeem geïmplementeerd waarbij gegevens worden overgedragen van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) naar de Federale Overheidsdienst Pensioenen (FOD Pensioenen). Dit maakt het mogelijk om het specifieke plafond voor inkomsten uit flexi-jobs nauwlettend te monitoren en te handhaven.
Wie mag geen flexi-job uitoefenen?
In België kan een werknemer geen flexi-job uitoefenen wanneer:
- Zijn vaste werkgever gevestigd is in het buitenland
- Deze zelfstandig is een hoofdberoep, of zelfstandig in bijberoep en minder dan 4/5 werkt bij een vaste werkgever
- Wanneer deze werkloos en/of invalide is en al een langere tijd niet aan het werk is. Wanneer deze 9 maand geleden minstens 4/5 aan het werk was mag flexi-jobben wel, maar hierdoor kan (een deel van) de uitkering verloren gaan.
Anti-misbruik bepalingen
- Het is niet langer toegestaan om 4/5de te werken bij een onderneming en tegelijkertijd als flexi-job werknemer aan de slag te gaan bij een "aan de onderneming verbonden" onderneming (gelieerde onderneming). De Inspectiediensten zullen ter plaatse controles uitvoeren om de verbondenheid te verifiëren.
- Personen die overschakelen van een voltijdse naar een 4/5de tewerkstelling, kunnen voortaan in de eerste twee kwartalen na de overstap nog WEL een flexi-job uitoefenen. Daarna mag je gedurende twee kwartalen GEEN flexi-job uitoefenen. Na deze 2 kwartalen mag je wel weer een flexi-job uitoefenen. M.a.w: Als je als werknemer overstapt van 100% tewerkstelling in T-4 naar 80% tewerkstelling in T-3, mag je geen flexi-job uitoefenen in de kwartalen T en T+1.
- Het wordt onmogelijk om gedurende het kwartaal waarin men een flexi-job uitoefent, op basis van een andere arbeidsovereenkomst voor dezelfde werkgever te werken, ongeacht de tewerkstellingsbreuk. Deze voorwaarde zal worden gecontroleerd in de DmfA, waarvoor een nieuwe zone F (flexi-job) wordt voorzien.
- In ondernemingen met een ondernemingsraad waar flexi-jobbers worden ingezet, moet er jaarlijks overleg plaatsvinden over dit onderwerp.
Voordelen voor de werkgever
De meerwaarde van een gepensioneerde flexi-jobber voor werkgevers:
- Een innovatieve oplossing voor de hedendaagse krapte op de arbeidsmarkt.
- Een ruim aanbod aan gepensioneerde flexi-jobbers. Deze werken alleen nog omdat ze daar zin in hebben.
- Gepensioneerde flexi-jobbers streven naar langdurige samenwerkingen. Het zijn mensen op wie je echt kan rekenen.
- Gepensioneerde flexi-jobbers zijn flexibel inzetbaar en ideaal om piekperiodes op te vangen.
Het is dan ook geen toeval dat uit een recente studie van SD Worx (september 2023) blijkt dat flexi-jobs relatief gezien het meest succes hebben bij de 60-plussers.
Werkgeversbijdrage
Bovendien zijn ze kosteneffectief: je krijgt de kans om tegen lagere arbeidskosten betrouwbare medewerkers aan te trekken. De werkgeversbijdrage RSZ bedraagt 28% en is verschuldigd op het volledige loon (incl. vakantiegeld) vanaf 2024.
Lijkt dit ook iets voor jou?
Via deze link vertellen we je hoe je als flexi-jobber bij Nestor aan de slag kan.
Ben je werkgever? Dan leggen we hier uit wat het inhoudt om een flexi-jobber in te schakelen.
Bron: © Prato Legal